Must, can, should – czasowniki modalne w języku angielskim

Czasowniki modalne są kolejną ważną grupą czasowników w języku angielskim. Używamy ich dość często np. kiedy mówimy o możliwości bądź niemożliwości wykonania jakiejś czynności. Ze względu na to, że czasowniki modalne są zagadnieniem niezbędnym jeśli chodzi o naukę języka angielskiego, warto poznać ich cechy, znaczenie oraz użycie. Poniżej znajdziecie wszystkie istotne informacje na temat czasowników modalnych.

Spis treści:
1. Cechy czasowników modalnych
2. Czasowniki modalne
3. Pytania z czasownikami modalnymi
4. Przeczenia z czasownikami modalnymi
5. Przykłady zdań z czasownikami modalnymi

Cechy czasowników modalnych

Czasowniki modalne są rodzajem czasowników posiłkowych i towarzyszą one innym czasownikom. Dzięki czasownikom modalnym wyraża się np. rady, możliwości, nakazy, zakazy, prawdopodobieństwo etc. Warto zapamiętać, że podobnie jak w języku polskim, po czasownikach modalnych zawsze występuje bezokolicznik (bezosobowa forma czasownika).

  • Czasowniki modalne występują tylko i wyłącznie w czasie teraźniejszym (z wyjątkiem could).
  • Czasowniki modalne posiadają tylko jedną formę – nie dodajemy do nich końcówki -s w 3 os. liczby pojedynczej, nie mają też formy -ing czy -ed.
  • Czasowniki modalne nie występują bezpośrednio po sobie.
  • Po czasownikach modalnych występują bezokoliczniki, które zapisujemy bez to.
  • Pytania z czasownikami modalnymi tworzymy przez inwersję, a przeczenia przez dodanie not.

Czasowniki modalne

1. Czasowniki wyrażające przymus, nakaz lub konieczność:

  • Must (musieć) – wewnętrzna konieczność odczuwana przez osobę mówiącą np.:

I must call Andy as soon as I get home. Muszę zadzwonić do Andiego jak tylko wrócę do domu (wewnętrzne przekonanie).

I must visit my uncle in hospital tomorrow. Muszę jutro odwiedzić wujka w szpitalu (bardzo bym chciał).

I must go now. Muszę już iść (czuję, że już na mnie czas).

  • Have to (musieć) – przepis zewnętrzny wynikający z obowiązujących przepisów, reguł lub nakazów np.:

I have to read four books for this literature class. Muszę przeczytać 4 książki na lekcję literatury (nauczyciel mi kazał więc muszę to zrobić).

She has to take this medicine twice a day. Ona musi brać ten lek dwa razy dziennie (zalecenie lekarza).

I have to do this before November. Muszę to zrobić przed listopadem (taki jest wymóg).

2. Czasowniki modalne wyrażające powinność lub dające rady:

  • Should/shouldn’t (powinien) – słabsze znaczenie niż must np.:

You shouldn’t eat this. Nie powinnaś tego jeść.

She should stop smoking. Powinna przestać palić papierosy.

You should read more book. Powinieneś czytać więcej książek.

  • Ought/oughtn’t (powinien) – słabsze znaczenie niż must np.:

She ought to forgive him. Ona powinna mu wybaczyć.

He ought to know what is best for him. Powinien wiedzieć, co jest dla niego najlepsze.

Susan ought to study more if she wants better grades. Susan powinna więcej się uczyć, jeżeli chce mieć lepsze oceny.

3. Czasowniki modalne wyrażające brak przymusu/konieczności:

  • Needn’t/need not (nie musieć) np.:

He needn’t be afraid of me. On nie musi się mnie bać.

He need not look in her eyes to know what she felt. Nie musiał patrzeć jej w oczy żeby wiedzieć co czuła.

You needn’t tell me it was wrong, for I know that! Nie musisz mi mówić co było źle bo ja to wiem!

  • Don’t have to/do not have to/doesn’t have to/does not have to (nie musieć) np.:

You don’t have to pay the duty on that. Nie musisz płacić za to cła.

You don’t have to bring any food. Nie musicie przynosić żadnego jedzenia.

She doesn’t have to go there with us. Ona nie musi tam z name iść.

4. Czasowniki modalne mówiące o umiejętnościach:

  • Can/can’t/cannot (potrafić/nie potrafić) – w czasie teraźniejszym np.:

I can swim. Umiem pływać.

She can’t sing. Ona nie umie śpiewać.

They cannot play football. Oni nie potrafią grać w piłkę nożną.

  • Could/couldn’t/could not (potrafić/nie potrafić) – w czasie przeszłym np.:

I couldn’t swim when I was a kid. Nie potrafiłam pływać, kiedy byłam dzieckiem.

When she was 5 she could sing but she couldn’t dance. Kiedy miała 5 lat umiała śpiewać, ale nie umiała tańczyć.

I  could not help myself. Nie mogłem się powstrzymać.

5. Czasowniki modalne mówiące o tym co wolno robić lub przedstawiające prośby:

  • Can/could (móc) – warto zaznaczyć, że could jest formą bardziej uprzejmą od can np.:

Can I go to the cinema tomorrow? Mogę iść jutro do kina?

Could you help me with that? Możesz mi z tym pomóc?

You can call me later. Możesz do mnie zadzwonić później.

  • May (móc) – używamy, aby udzielić pozwolenia lub przedstawiając prośbę w jeszcze bardziej grzeczny sposób np.:

You may go home now if you want to. Możesz iść już do domu jeśli chcesz.

May I ask you a question? Czy mógłbym zadać Ci pytanie?

May I open the window? Czy mogę otworzyć okno?

6. Czasowniki modalne mówiące o zakazach:

  • Can’t/cannot, mustn’t/must not (nie móc) – odnosząc się do chwili obecnej lub zakazów ogólnych (jest to bardzo silny zakaz) np.:

You cannot park here. Nie możesz tutaj parować.

I can’t do this., I’m sorry. Nie mogę tego zrobić, przepraszam.

No matter what, you mustn’t use more than six. Bez względu na wszystko, nie możesz użyć więcej niż sześć.

  • Couldn’t/could not (nie móc) – odnosząc się do przeszłości np.:

When I was 5, I could not stay at home on my own. Jak miałam 5 lat nie mogłam zostawać w domu sama.

I couldn’t see a thing. Nic nie mogłem zobaczyć.

I was so excited that I couldn’t sleep. Byłem tak podekscytowany, że nie mogłem spać.

7. Czasowniki modalne wyrażające propozycję, zaproszenie, prośbę:

  • Would like/I’d (chciałbym) np.:

I’d like coffee with milk, please. Poproszę kawę z mlekiem.

Would you like some tea? Chcielibyście herbaty?

We would like to go now. Chcielibyśmy już iść.

  • Will (proszę) – używamy do wyrażania próśb do kogoś w sposób bardziej bezpośredni i formalny np.:

Will you carry my bag, please? Proszę ponieść moją torbę.

Will you please be quiet? Proszę o ciszę.

Will you please take that with you? Proszę weź to ze sobą.

8. Czasowniki modalne służące do oferowania, proszenia o sugestie bądź proponowania, że coś zrobimy:

  • Shall – stosujemy w pytaniach grzecznościowych, kiedy coś proponujemy np.:

Shall I help you with that? Czy pomóc Ci z tym?

What shall we do now? Co mamy teraz zrobić?

Shall I open the window? Otworzyć okno?

9. Czasowniki modalne wyrażające przypuszczenie:

  • Must – bardzo silne przypuszczenie, niemal pewność, że coś ma miejsce np.:

She must be really tired. Ona musi być bardzo zmęczona.

They must be relate. Oni muszą być spokrewnieni.

Being a doctor you must earn a lot of money. Jako lekarz na pewno sporo zarabiasz.

  • Might, may, can, could – przypuszczenie, że dane zdarzenie jest możliwe lub prawdopodobne (can używamy tylko do sytuacji ogólnych natomiast might, may i could do konkretnych zdarzeń) np.:

There can be a lot of tourists in Mielno during summer holidays. Podczas wakacji w Mielnie bywa sporo turystów.

He could be the one you’re looking for. On może być tym, którego szukasz.

She may like reading books. Być może ona lubi czytać książki.

  • Might not, may not – przypuszczenie, że coś nie ma lub nie będzie miało miejsca np.:

Anna may not be as loyal as you think. Może ona nie jest tak lojalna jak myślisz.

They might not finish the project before Friday. Mogą nie skończyć tego projektu do piątku.

Evan might not travel alone, he isn’t resourceful enough. Evan nie mógłby podróżować sam, nie jest wystarczająco zaradny.

  • Can’t – bardzo silne przypuszczenie, niemal pewność, że coś nie ma miejsca np.:

You can’t be serious. Na pewno nie mówisz poważnie.

It can’t be him, he is much taller. To nie może być on, on jest sporo wyższy.

It can’t be true. To nie może być prawda.

Jak widzicie, poszczególne czasowniki modalne wyrażają różne stopnie pewności. Jest to dosyć istotne, a poniższa tabelka może ułatwić zapamiętanie różnic.

Na pewno

must They must be happy. Na pewno są szczęśliwi.

Być może

could, might, may They may be happy.

Być może są szczęśliwi.

Być może nie

may not, might not They may not be happy. Być może nie są szczęśliwi.
Na pewno nie can’t They can’t be happy.

Na pewno nie są szczęśliwi.

Pytania z czasownikami modalnymi

Tworzenie pytań z udziałem czasowników  modalnych zazwyczaj nie sprawia większych problemów, gdyż jedyne co musimy zrobić to przesunąć czasownik modalny na początek zdania stosując inwersję.

Hannah can cance.

Can Hannah dance?

Hanna umie tańczyć.

Czy Hanna umie tańczyć?

I should buy new shoes.

Should I buy new shoes?

Powinnam kupić nowe buty.

Czy powinnam kupić nowe buty?

I may help you.

May I help you?

Mogę  Ci pomóc.

Czy mogę Ci pomóc?

Przeczenia z czasownikami modalnymi

Tworzenie przeczeń z udziałem czasowników  modalnych zazwyczaj nie sprawia większych problemów, gdyż jedyne co musimy zrobić to dodać do modala słówko „not” (lub skróconą formę przeczenia np. must not = mustn’t).

He should tell the truth.

He should not/shouldn’t tell the truth.

On powinien powiedzieć prawdę.

On nie powinien powiedzieć prawdy.

I can swim.

I cannot/can’t swim.

Potrafię pływać.

Nie potrafię pływać.

It may be Brian.

It may not be Brian.

To może być Brian.

To nie może być Brian.

Uwaga! Mustn’t nie jest formą przecząca od must. Mustn’t wyraża silny zakaz i oznacza „nie wolno” np. You mustn’t touch that! Nie wolno Ci tego dotykać! Formą przeczącą od must i have to jest not have to (oczywiście z użyciem odpowiedniego operatora) np. You don’t/do not have to go there with me. Nie musisz tam ze mną iść.

Przykłady zdań z czasownikami modalnymi

You must feel horrible about it. Musisz czuć się strasznie z tego powodu.

David can’t be here on Friday. David nie może tu być w piątek.

Sarah cannot play basketball. Sara nie umie grać w koszykówkę.

Should I stay home or should I go with you? Powinnam zostać w domu czy  powinnam iść z wami?

May I borrow your dictionary? Mogę pożyczyć Twój słownik?

You ought to call your grandparents. Powinnaś zadzwonić do dziadków.

Could I use your phone, please? Czy mogłabym skorzystać z Twojego telefonu?

Tomorrow I will be in Warsaw. Jutro będę w Warszawie.

You needn’t have a university degree. Nie musisz mieć stopnia uniwersyteckiego.

I would like to thank you. Chciałbym Ci podziękować.

To już wszystko co musisz wiedzieć o czasownikach modalnych. Jeśli artykuł okazał się przydatny, kliknij przycisk „Lubię to!” 🙂

Ocena: 4.6/5 (liczba głosów:8)

Odpowiedz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *